مهم ترين آسيب هايي که نسل جوان را تهديد مي کند
جوان در عصر شکفتن و رشد سريع غرايز و احساسات قرار دارد، آفات و آسيب‌هاي جواني از اين ناحيه است. اگر جوان آسيب‌ها را بشناسد و در از بين بردن آنها بکوشد، غرايز و عواطف مسير صحيح خود را طي مي‌کند و جوان را به کمال مي‌رساند. حال به شناخت اين آسيب‌ها مي‌پردازيم.
1. جهل و ناپختگي
جهل و ناداني سابقه‌اي ديرين در گمراهي انسانها دارد و اساس اختلافات و انحرافات بشر و مايه بدبختي و فلاکت دنيوي و اخروي او بوده است.
اگر جوان از اين آسيب مهم غفلت ورزد، زمينه انحطاط او فراهم مي‌شود و وي را به منجلاب پستي‌ها مي‌کشاند.
جوان بايد بکوشد و علم خود را در زمينه‌هاي مختلف علمي و تجربي بالا برد البته بعضي امور ماوراء طبيعي هستند که علم به آنها ممکن نيست. در اين‌جا جهالت مطرح نيست بلکه جهالت در اموري است که اگر فرد نداند، به گمراهي کشيده مي‌شود.
راه درمان
جهالت با يادگيري دانش، قابل درمان است و جوان براي اين‌که با جهل خود دستمايه افراد سودجو نشود، بايد دانش بياموزد؛ همان گونه که امام صادق(ع) مي‌فرمايد:اي گروه جوانان! شرف انساني را با ادب، محافظت و سرمايه گرانبهاي دين خود را با علم و دانش از دستبرد ناپاکان حفظ کنيد.
در برخي مسائل، جوان براي اين‌که از سردرگمي و انحطاط نجات يابد، بايد به رهبران ديني و عالمان مراجعه و از آنها پيروي کند.
2. فساد و تباهي
يکي از عوامل هلاکت و نابودي جوامع، گسترش فساد و فحشا است.
اگر در جامعه فساد رواج پيدا کند، اولين طيف گسترده‌اي که در معرض آن قرار مي‌گيرند، جوانان هستند که آنها را به پرتگاه نابودي مي‌کشاند؛ زيرا طغيان غرايز و شهوت در دوران جواني است و اين دو عامل موجب مي‌شود که به فساد و فحشا کشانده شوند.
راه درمان
با استفاده از تعاليم علوي و ديگر ائمه، راه درمان مفاسد آگاهي ازعواقب شوم آن‌هاست. راه ديگر مبارزه با فساد، جلوگيري از ترويج عوامل تحريک‌کننده همانند نشر داستان‌ها، فيلم‌ها و عکس‌هاي غيراخلاقي است. جوان بايد نه تنها آنها را ترويج ندهد بلکه به دنبال دريافت و کسب اين عوامل نباشد.
3. غرور و مستي در جواني
يکي ديگر از آفاتي که بر اثر رشد جسمي، احساس کاذب بي‌نيازي و طغيان غريزه خود دوستي در سنين جواني نمايان مي‌شود، «غرور و مستي جواني» است که گونه شتاب دار آن، قدرت منطق و خويشتن داري را از جوان مي‌گيرد و او را تا سر حدّ جنون پيش مي‌برد.
استعداد و نيروي جواني و قدرت و توان جوان بايد در راه درست و براي وصول به سعادت و در جهت کمالات روحي و معنوي و رفع نيازهاي مادي مورد استفاده قرار گيرد و زمينه‌ساز قلدري و زورگويي و غرور نشود.
پيامدهاي غرور و مستي عبارتند از:
الف) ضعف و نابودي عقل
امام علي(ع) در اين‌باره مي‌فرمايد: چه بسيار عقلي که اسير هواي نفس است.
بنابراين ديگر طبع فرد پيرو هواي نفس است و عقل اسير هواي نفس و فرد در اين هنگام بنده هواي نفس و مغرور به خود مي‌شود و نمي‌خواهد که از عقل خويش کمک بگيرد
ب) شکست و تنزل موقعيت اجتماعي
فرد مغرور پيرو خواهش گشته و ديگر از نيروي عقل براي تصميم‌گيري و هدايت استفاده نمي‌کند، بنابراين دست به اموري مي‌زند که مناسب شأن انساني نيست؛ در نتيجه تنزل شخصيت پيدا مي‌کند. در واقع غرور جوان به خاطر اين است که تصوير نادرست از خود در ذهن داشته و همچنين ارزش انساني خويش را درک نکرده و درک نکردن ارزش انساني برابر با نابودي فرد است.
جوان بايد بکوشد اين آفت و آسيب را در خود از بين ببرد؛ و گرنه در هلاکت و بدبختي است.
راه درمان
طبق احاديث براي درمان اين آسيب بايد ابتدا ارزش انساني خود را بشناسيم و از اين بيماري اخلاقي پيشگيري کنيم. جوان بايد خودش غرور و مستي را سرکوب کند، تواضع و فروتني را بياموزد و هميشه افرادي را که از نظر علم و قدرت از او بالاتر هستند، در نظر بگيرد تا اين فروتني در او تقويت شود.
4. طغيان شهوت
نيروي غريزه جنسي براي بقاي نسل و ادامه حيات در سرشت انسان به وديعت نهاده شده است که استفاده صحيح و جلوگيري از طغيان آن بر همگان واجب است تا مايه حفظ فرد از انحطاط و سقوط گردد. همان طور که اشاره شد، جواني، دوره رشد همه جانبه انسان به گونه‌اي گسترده و پر شتاب است، غرايز جنسي يکي از غرايز انساني است که در اين دوره رشد چشم‌گيري دارد و باعث مشغوليت زياد دل و فکر جوان مي‌شود و عقل را به انزوا مي‌کشاند. در قرآن نيز به اين نکته اشاره شده است: «اي رسول گرامي! آن کس را ديده‌اي که هواي نفس خود را به خدايي گرفته، آن را معبود خويش ساخته و در خدمت و اطاعتش درآمده است. مگر تو مي‌تواني حافظ و کفيل او باشي و او را از پيروي هوي و خواهش‌هاي نفساني‌اش بازداري؟»
يعني وقتي دل همراه خواهش‌هاي نفس باشد و عقل و فکر کنار گذاشته شود، ديگر گفتار و نصيحت در او اثر نمي‌گذارد.
امام علي(ع) مي‌فرمايد: انسان جاهل، بنده و مطيع شهوات خويشتن است.
بنابراين انسان دانا هيچ‌گاه به دنبال شهوات خود نمي‌رود و پيرو خواهش‌هاي نفس نيست؛ چون ارزش انساني خويش را بالاتر از آن مي‌داند که در پي هوس‌راني باشد. امام علي(ع) مي‌فرمايد: فرد دانا و زيرک کسي است که خوبي‌هايش را زنده کند، بدي‌هايش را بميراند و خواهش‌ها و هوس‌هاي خود را از ريشه برکند.
بنابراين جوان بايد خود را تربيت کند و بکوشد هواي نفس را به کنترل عقل درآورد و در راه صحيحي که اسلام براي کنترل شهوات فرموده است قدم بگذارد؛ از جمله ازدواج، عفت و پاکدامني و تقوا را در هر حال حفظ کردن.